TRIX
Den Haag Wereldstad aan Zee. Alles op alles heeft gemeente Den Haag gezet om een levendige ankerplaats te verwezenlijken. Scheveningen Strand bruist met zijn nieuwe boulevard, het Beachstadium en de Pier in herontwikkeling. Ook Scheveningen Haven heeft een grondige make-over gekregen. Drukbezochte horecazaken, grootse appartementen en bedrijfsruimten prijken aan de kades.
Eén plek aan de tweede binnenhaven vraagt nog om invulling. Het is de vrije ruimte aan de Dr Lelykade. De gemeente ambieert hier een bedrijfsverzamelgebouw te plaatsen, gericht op het behoud van maritieme en havengerelateerde bedrijvigheid. Deze activiteiten hóren bij de haven, ze zijn beeldbepalend voor de haven.
En is vraag naar een bedrijfsverzamelgebouw. Zo is er een aantal havenondernemers dat nog herplaatst mag worden; zij zoeken betaalbare, goed bereikbare en exibele bedrijfsunits en/of loodsen. Daarnaast nemen de activiteiten van innovatieve bedrijven aan de kust en in zee sterk toe, denk aan ocean cleaning, windparken, zeewierteelt en off shore support. Ook deze bedrijven hebben behoefte aan een passende huisvesting. Bovendien is de wens een betaalbare short stay accommodatie, een twee tot drie sterren hotel aan de haven.
Omwonenden hopen op een luchtige skyline, met behouw van zicht op zee. Dat bieden wij hen, en ook een levendig uitzicht op de Dr Lelykade met een terras op de kop aan de Pijp. Met zicht op boten en op de etsers, wandelaars en de beoogde nieuwe brug over de Pijp.
Economie
Het gebouw onderscheidt zich door de eenvoud waarmee functies met elkaar te combineren zijn. Of de maritieme sector nu op zoek is naar bedrijfsruimte, grote bedrijfshallen of beide; naar onderdak voor personeel/gasten of een goede ontmoetingsplek, ze vinden het binnen het gebouw. Met dit concept richten we ons op zowel Scheveningse havengerelateerde bedrijven als innovatieve maritieme bedrijven die zich op Scheveningen oriënteren.
Visie
De haven zou de haven niet zijn als er geen maritieme bedrijvigheid zou zijn. Het nieuwe bedrijfsgebouw is er dan ook op gericht om de maritieme sector aan te spreken en naar de Tweede Binnenhaven te brengen. Het samenspel van functies in ons ontwerp biedt hiervoor alle mogelijkheden.
De exibele hal aan de Zeesluisweg zorgt voor de opslagruimte die de maritieme sector zich kan wensen. De bedrijfsunits aan de Dr. Lelykade bieden werkruimten met hoge en brede schuifdeuren, zodat er naast de geboden werkruimte ook heftrucks eenvoudig kunnen laden en lossen. Het Short stay hotel verwelkomt onder meer medewerkers van innovatieve bedrijven die hun activiteiten op zee ontplooien. Denk aan windmolenparken, booreilanden, zeewierteelt en ocean cleaning. Bovendien kunnen binnen- en buitenlandse zeilploegen gebruik maken van deze accomodatie voor hun trainingsstages in het nabij gelegen Topzeilcentrum.
Voor alle doelgroepen is er parkeergelegenheid onder het bedrijfsgebouw, maar ook in de individuele hal of bedrijfsunit zelf.
We hebben bewust gekozen voor een gebouw waarbij de gebruiker centraal staat en dus niet voor een traditioneel anoniem bedrijfsverzamelgebouw. Eigen identiteit met voordeur aan de kade is ons uitgangspunt. Onze keuze viel daarom op een verticale gebouwstructuur, in een opvallende, kenmerkende blokken. Daarbij bieden we een grote mate van exibiliteit aan de gebruikers: verdiepingsvloeren zijn uitwisselbaar naar functie en units kunnen eenvoudig gekoppeld worden, met elkaar en ook met de achterliggende hal. Zo beantwoorden we de vraag naar grove opslag (aan de ‘achterkant’) met bijbehorende verkeersbeweging en een meer representatieve werkruimte (aan de ‘voorkant’, Dr. Lelykade). Overigens bieden de riante verdiepingshoogte en -openingen perfecte mogelijkheden voor maritieme sector. Door de bovengelegen verdiepingsvloeren, waar minder behoefte naar is, te reduceren ontstaat er een luchtige architectuur met een menselijke schaal.
Het concept vervult alle wensen van de markt: de ligging aan de kade, aantrekkelijke werkruimten, grote hallen, een exibele invulling en een duurzame schil.
Schetsontwerp
Het ontwerp is ontstaan vanuit een logische, functionele indeling. De verschillende onderdelen spelen op elkaar in en bieden samen slimme oplossingen. Zo wordt het hoogteverschil tussen de Zeesluisweg en de Dr. Lelykade overbrugd door de aanleg van een ondergrondse stallingsgarage. Bovenop het stramien van de stallingsgarage wordt een grote hal gerealiseerd die exibel naar wens van de gebruiker in te delen is. Aan de Dr. Lelykade bevinden zich bedrijfsunits die eenvoudig te koppelen zijn met de werkruimtes in de hal.
De Short Stay krijgt een overstek. Daardoor oogt het als het baken van de tweede binnenhaven. Het terras bij de entree van de Short Stay, onder de overstek, vloeit via een trappenpartij over in de openbare ruimte.
Segmentering
De meest markante gevel is die aan de Dr. Lelykade. Met de bedrijfsunits wordt het ritme van de gevels rondom de Tweede Binnenhaven afgemaakt. Door het alternatief plaatsen van ‘liggende’ en ‘staande’ units wordt er - zonder veel verschillende materialen toe te passen - een dynamisch gevelbeeld gecreëerd. De compositie vormt als het ware een eigen skyline, net als de skyline van de Dr. Lelykade aan de andere kant van de haven. Door niet de volledig toegestane hoogte vol te bouwen, behouden de omwonenden aan de overkant hun zicht op zee. De units zijn nauwkeurig opgesteld om ervoor te zorgen dat de andere elementen, zoals het hotel, zo goed mogelijk tot hun recht komen.
Dit dynamische gevelbeeld is een re ectie van de overkant van de Tweede Binnenhaven waar een veelheid aan vormen en materialen een levendige kade heeft gemaakt.
Maar het gebouw heeft ook andere gevels die het bespreken waard zijn. Aan de Zeesluisweg bestaat de gevel uit één volume, dat op enkele plekken wordt doorboord door openingen voor lichttoetreding en laden en lossen. Het Short Stay hotel maakt onderdeel uit van deze gevel, met als differentiatie de gevelopeningen. Hier zorgen een aantal verticale gevelopeningen voor voldoende daglicht in de hotelkamers. De gevelpanelen kragen een stukje uit naar buiten, om dit verticale accent te benadrukken.
De kopgevels, van de hal en van de short stay appartementen bestaan voornamelijk uit glas, met aluminium kozijnen in een verticale verdeling.
Architectuur
Ons uitgangspunt was om een helder, functioneel en inspirerend ontwerp te creëren. Het gebouw heeft een nautische en robuuste uitstraling. Er wordt op verschillende manieren verwezen naar het verleden van Scheveningen als industriële haven. Deze verwijzingen zijn niet letterlijk, maar juist subtiel. Het materiaal van de gevel aan de Zeesluisweg is geïsoleerde sandwichpanelen. De panelen doen dankzij hun roodbruine kleur en hun plasticiteit enigszins denken aan vroegere vrieshuizen. De uitkragingen van de gevel bij het hotel versterken deze plasticiteit.
De materialisatie en gevels helpen om een duurzaam gebouw te creëren. Door het meeste glasoppervlak aan de zuid(oost)kant te realiseren, wordt het zonlicht optimaal benut. Het dak van de hal wordt gebruikt om regenwater op te vangen en op sommige bedrijfsunits bevinden zich groene daken die regenwater vasthouden.
De bedrijfsunits worden opgetrokken uit beton, maar aan de Dr. Lelykade openen ze zich, door middel van glas en semitransparant polycarbonaat. Aan deze zijde bevinden zich entrees voor werknemers en bezoekers. De openheid van deze gevels zorgt voor een directe relatie tussen de bedrijven en de kade. Deze openheid wordt versterkt door het feit dat iedere unit beschikt over grote schuifdeuren of harmonicadeuren. Zo is de kade en daarmee ook de haven bereikbaar voor allerlei verschillende soorten bedrijvigheid. Door de ‘liggende’ units ligt de plinthoogte van het gebouw op 6,5 meter.
Openbare ruimte
De ruime kade vóór het gebouw biedt straks een levendige mix van ondernemers en bezoekers. Dankzij de riante maat van de Dr. Lelykade is er genoeg ruimte voor allerlei activiteiten en ontmoetingen. De vormgeving van de kade wordt hier voortgezet, onder andere in het straatmeubilair. De representatieve gevels van de omgeving worden ook doorgezet. Het beeld van de Tweede Binnenhaven is in de loop van de jaren veranderd van een industriële plek naar een hip gebied vol levendigheid, met woningbouw en horeca. Dit bedrijfsgebouw draagt bij aan het dynamische beeld door de grote hal te plaatsen aan de kant van de Zeesluisweg. De gevels rondom de Tweede Binnenhaven worden zoals het ware afgemaakt.
Er zijn voldoende zitvoorzieningen voor bezoekers, is er meer nodig dan is er alle ruimte om zitvoorzieningen toe te voegen. Bestaande karakteristieke Scheveningse elementen in de openbare ruimte blijven de kade sieren: het tonnenmonument en het zitbankje in de hoek van de kade.
De transparante gevels verbinden het gebouw met de openbare ruimte. Samen met het toegevoegde groen voorziet dit de openbare ruimte van aanzienlijk meer verblijfskwaliteit. De diversiteit aan functies trekt verschillende mensen met verschillende doelen naar deze plek. Zij maken op verschillende tijdstippen gebruik van de openbare ruimte, hetgeen de veiligheid en levendigheid ten goede komt.
De Zeesluisweg wordt het overgangsgebied tussen industriële en gemengde haven- en zee- gerelateerde functies. Het karakter van de openbare ruimte in deze zone is afgestemd op doelmatige bedrijfsvoering met een relatief hoge mate van auto- en vrachtverkeer.